ekolojik sistemler teorisi ne demek?

Ekolojik Sistemler Teorisi

Ekolojik Sistemler Teorisi, bireyin gelişimini, içinde bulunduğu çeşitli etkileşimli sistemler aracılığıyla anlamaya çalışan bir gelişim psikolojisi teorisidir. Urie Bronfenbrenner tarafından geliştirilmiştir. Bu teoriye göre birey, pasif bir şekilde çevreden etkilenmek yerine, aktif olarak çevresiyle etkileşim halindedir ve gelişim bu etkileşimler sonucu şekillenir. Teori, çevreyi iç içe geçmiş beş farklı sistem seviyesinde inceler:

  1. Mikrosistem: Bireyin doğrudan etkileşimde bulunduğu en yakın çevreyi ifade eder. Aile, okul, akran grubu gibi. Bireyin davranışları, rolleri ve ilişkileri bu sistemde doğrudan gözlemlenebilir.

  2. Mezosistem: Mikrosistemler arasındaki etkileşimleri ve bağlantıları ifade eder. Örneğin, aile ile okul arasındaki iletişim, ebeveynlerin çocuğun okuldaki başarısıyla ilgilenmesi mezosisteme örnektir.

  3. Ekzosistem: Bireyin doğrudan içinde bulunmadığı, ancak gelişimini dolaylı olarak etkileyen sistemlerdir. Örneğin, ebeveynin iş yeri, yerel yönetimler, sosyal hizmet kurumları ekzosistem içinde yer alır.

  4. Makrosistem: Kültürel değerler, inançlar, yasalar, toplumsal normlar gibi daha geniş kapsamlı kültürel ve ideolojik bağlamı ifade eder. Bireyin içinde yaşadığı toplumun genel özelliklerini yansıtır.

  5. Kronosistem: Zaman içindeki değişimleri ve olayları ifade eder. Bireyin yaşamındaki önemli olaylar (boşanma, taşınma, ekonomik kriz vb.) ve bunların bireyin gelişimi üzerindeki etkileri kronosistem içinde değerlendirilir.

Bu sistemler arasındaki etkileşimler, bireyin gelişimini şekillendirir. Ekolojik sistemler teorisi, bireyin gelişimini anlamak için, yalnızca bireyi değil, aynı zamanda içinde bulunduğu çevreyi de dikkate almanın önemini vurgular.

Kategoriler